II वास्तव व प्रेमII
लेखक : निशिकांत हारुगले.
एम. ए. बी.एड.
(सानेगुरुजी कॉलनी तील मुख्य रस्त्यापासून आतील गल्लीतील घरातील स्वयंपाक घरात शैलजा स्वयंपाक करण्यात मग्न आहे. तिचा नव्हरा जो खाजगी कंपनीत कारकून आहे तो रात्र पाळीवरून आला आहे. तो झोपलेला आहे. दिवाणखान्यात शोकेशच्या कपाटात म्युझिक सिस्टीम चालु आहे. त्यावर रिमिक्स गाणी वाजत आहेत. त्याच्या तालावर झुंबा डान्स व्यायाम करण्यात स्वप्नजा मग्न आहे. थोड्याच वेळात गॅसवर ठेवलेल्या कुकरची सिटी वाजते. शैलजा स्वप्नजेला हाक मारते.)
शेलजा,
“ स्वप्ने ये स्वप्ने तिथं झुंबा डान्सवर माकडासारख्या उड्या मारण्यापेक्षा इथं मला जरा घरकामात मदत केलीस तर?”
(आईची हाक ऐकूण स्वप्नजा दिवाणखान्यातून स्वयंपाक खोलीत येते. तिथं चाललेली स्वयंपाकाची गडबड व आईची तारेवरली कसरत बघून ती म्हणते.)
स्वप्नजा
“ तुला मी एक्झरसाईज करत्याले पाहवत नाही का? थोड्याच लोकांचा तर स्वयंपाक आहे.”
शैलजा,
“ थोड्या लोकांचा आहे. बरोबर आहे बाळ पण मला शाळेत जायला उशीर होईल. जरा मदत केलीस तर काय तुझ्या बापाचा तोटा होणार आहे का?.”
स्वप्नजा,
“ ते मला माहित नाही पण मी बाबांना विचारते की त्यांचा काही तोटा होतोय का?”
(स्वप्नजा मोठ्याने बाबा बाबा असं ओरडू लागते. तिच्या तोंडावर भाजी चिरत्याला हात ठेवत)
शैलजा,
“ जरा काही बोललं की लागली लगेच चाड्या करायला.”
स्वप्नंजा
“ मग करायला नकोत.”
( गॅसवर सिमला मिरचीस फोडणी देत)
शैलजा,
“ घोड्यासारखी वाढलेय नुसती जरा काम नको. माझ्या शाळेतील मुली बघ लहान असून आपल्या आईस भांडी घासण्यापासून ते सडासारवण करण्यापर्यंत कामे करतात.”
स्वप्नजा ,
“ हो आज जमिनी सारवत्यात उद्या नव्हर्यांची तोंड रंगवतील शाडूच्या पोतेर्यान.”
शैलजा,
“ तुझ्यापेक्षा बर नाहीतर बारावी झाल्यावर माझं ऐकलं असतस तर चांगली डी.एड. करून शिक्षिका झाली असतीस, कुठून खूळ घेतलय डोक्यात देवास ठाव, म्हणे एम. बी. ए. करणार आहे म्हणे. बी कॉम करण्यापेक्षा शिक्षिका झाली असतीस. तर दहा ते पाच ड्युटी करून घरात आलेल बर, व चांगला संसार केला असतास.”
स्वप्नजा,
“ डोकं फिरायला नाही माझं, म्हणे दहा ते पाच ड्युटी केली असती म्हणे, तूझ्या शाळेतल्या हेडमास्तर पासून ते सर्व शिक्षकांचा वेळ शाळेतील झूरळ, उंदर व भिंतीवरील पाली मारण्यात जातो. का तर म्हणे शालेय पोषण आहारात काहीतरी सापडले व आपली नोकरी जाईल. कुणी सांगितलेय सुळावरच्या तलवारी खाली उभारायला. व एवढं शिक्षिका शिक्षिका म्हणतेस, तर जनगणना करणेत व खर्डे घासी करणेत तुमचा सगळा वेळ जातो. तुला आपला बाबा कारकुनी भेटलाय म्हणून बर, नाहीतर वाशीनाक्यावरील सदोबा आज्जा सारखा पट्टा गळ्यात घालावा लागला असता. मग बसली असतीस बगळ्यासारखी मान वरती करून.”
( जोरात सान्सी येऊन पायावर पडते. स्वप्नजा विव्हळत.)
शैलजा,
“ कारटे शिक्षकी पेशाला नावे ठेवतेस पण त्याच पैशावर मी तुला लहानाची मोठी केली. व हायस्कूल मध्ये असताना सावित्रीबाईंचे भाषण करायचीस त्या पण शिक्षिकाच होत्या.”
स्वप्नजा,
“हो पण त्यांनी कुठं मुलींना शिक्षिका व्हा अस सांगितलेय. त्या म्हणाल्या मुलींनी शिका प्रगती करा डॉक्टर व्हा, इंजिनिअर व्हा, मार्केटिंग करा,”
शैलजा,
“ मला शेंड्या लावू नकोस, त्या काळात कुठं एवढ्या डिग्र्या होत्या. व मार्केटिंग करण एवढं सोप नाहीये. खर्याच खोटं व खोट्याच खरं करावं लागत. तुला भाजी तरी विकता येईल काय?”
स्वप्नजा,
“ का नाही येणार. कालच मी भाजी विकणाऱ्या भाजीवालीला बनवलं. मागच्या आठवड्यात तिने माझ्याकडून दहा रुपये जास्त घेतले.म्हणून मी तिला वीस रुपयाची भाजी फुकटात द्यायला लावली. व मार्केटिंग करायला मी फायनान्स विभागात काम करणार आहे. मार्केटिंग नाही.”
शैलजा,
“ खरंच, आता तर तुझी कमाल झाली. बिचारी भाजीवाली तरीच ती आज काल आमच्या घराकडे फिरकत नाही.”
( शैलजा अशा गप्पा मारत कुकर मधील डाळ काढते व त्यास झणझणीत लसणाची फोडणी देते. व मस्त कोल्हापुरी सांबर तयार करते.
त्या दोघीजणी चटकन स्वयंपाक करतात. जेवण झाल्यावर शैलजा आपल्या मुलीला स्वप्नजेला सांगते.)
शैलजा,
“ स्वप्ना मी ड्युटीवर जाते. पपांना व्यवस्थित जेवण वाढ. व सगळा पसारा आटप.”
थोड्या वेळाने
(स्वप्नजा चे पपा उठतात फ्रेश होऊन अंघोळीला जातात. व आपले आवरून डायनिंग टेबलवर येतात. टेबलावर बसत असताना ते विचारतात.)
सुधाकर,
“आज कसली भाजी आहे?”
स्वप्नजा,
“ आपल्या आवडीची शिमला मिरची.”
(सुधाकर आपले तोंड वाकडे करत)
सुधाकर,
“ तुझी आई बोलून नसेना पण आपल्या कृतीतून राग व्यक्त करते, तुला एम. बी. ए. च्या एंट्रान्सला बसवलं त्याचा असा राग ती माझी नावडती भाजी करून काढते.”
(दरवाजाची बेल वाजते. स्वप्नजा आपल्या हातातील भाजीचे भांडे टेबलवर ठेवते. व दार उघडण्यास जाते. दार उघडल्यावर दारात ग्यारेजवाले मोहन काका आलेले पाहून.)
स्वप्नजा,
“ काय काका, आज ग्यारेजला सुट्टी वाटतं.”
(काका आत येत)
मोहन,
“ हो आज जरा कंटाळा आला होता. म्हणून घेतली सुट्टी.”
(मोहन आत येतो टेबलावरील जेवण पाहून)
मोहन,
“ काय सुधाकर जेवण चाललय वाटतं.”
स्वप्नजा,
“ बसा काका जेवणार काय?”
मोहन,
“ नको, नको आताच तुझ्या काकूंच्या हातचे बटाटे पोहे खाल्लेत.”
(सुधाकरकडे पाहत)
मोहन,
“काय सुधाकर शिमला मिरची वाटत.”
सुधाकर,
“ तुझ्या बहिणीने केलीया आवडीने खातोस काय?”
मोहन,
“ नको रे बाबा,”
सुधाकर,
“ मटणाची हाडक असती म्हणजे बसला असतास की विचारायच्या अगोदर. बरं, ते जाऊ दे. तुझं गॅरेज कसं चाललय.”
मोहन,
“ मस्त चाललंय, पण तुझ्या लेकीन खोललेली बुलेट काय बाबा अजुनही जोडलेली नाही.”
स्वप्नजा,
“ काका मीच जोडणार ती, मला दाखवा फक्त कस जोडायच ते.”
मोहन,
“ कधी येतेस शिकायला.”
स्वप्नजा,
“ येईन की परवा मला सुट्टी आहे ना.”
मोहन हसतच,
“ आपले चिरंजीव कुठे दिसत नाहीत.”
स्वप्नजा,
“ असणार आणखी कुठे, ग्राऊंडवर बसला असेल चेंडूला लाथा मारत. रोनाल्डो होतोय म्हणे, अभ्यासाचा नाही पत्ता पुढे चेंडू कुरतडत बस म्हणावं.”
मोहन,
“ तो काही फक्त फुटबॉलच खेळत नाही तर चांगल गॅरेज चालवेल. त्याला कमी समजू नकोस.”
स्वप्नजा,
“ बरं बाबा तुमचं आटपा मी जरा निघते.”
सुधाकर,
“ कुणीकडे?”
स्वप्नजा,
“ शामराव विठ्ठल पत संस्था.”
मोहन,
“ थांब मी पण येणार आहे तिकडे. जाता जाता सोडतो.”
स्वप्नजा,
“ काका तुम्हाला ती बँक माहीत नाही.”
सुधाकर,
“ अरे, तुला नाही कळणार ती आपल्या मैत्रिणीकडे वैशालीकडे निघालीय. तिच्या वडिलांचं नाव शामराव असल्याने ती तिला चिडवतेय.”
लगेच मोहन,
“ म्हणजे वैशाली हिला चांदोमामा तर म्हणत नाही ना?”
(सगळे हसतात.स्वप्नजा आपल्या मैत्रिणीकडे जाते.)
…. ….. ……
(महिनाआखेर असल्याने दुपारी लवकर शैलजा घरी आली. बंगल्याच्या बाहेरील पत्र पेटीत एक पत्र मिळते.तो एक लिफाफा असतो. ते घेऊन आत येते. आतील टेबलावर ठेऊन आपली पर्स आत बेडरूम मधील तिजोरीत जाऊन ठेवते. बाथरूम मध्ये जाऊन फ्रेश होते. व बाहेरील सोफासेटवर येऊन बसते. स्वप्नजेस हाक मारत )
शैलजा,
“ स्वप्ने अग स्वप्ने जरा चहा ठेव ग.”
आतील खोलीतून रवी स्वप्नजेचा भाऊ,
“ आई ती घरात नाही आपल्या मैत्रिणीकडे वैशालिकडे गेली आहे.”
शैलजा,
“ बाळ रवी, तू तरी कर रे, मी थकलेय.”
रवी,
“ थांब आणतो.”
(रवी स्वयंपाक घरात जातो. व चहा करून आणतो.तो चहा घेत. ती त्याच्याकडे तर कधी चहाकडे पाहात.)
रवी,
“ मस्त झालाय ना चहा.”
शैलजा,
“ हो झालाय की असा रोज चहा दिलास ना मधुमेहावरील गोळ्या चालू करायला लावशील.”
( इतक्यात बाहेर मैत्रिणीकडे भेटाय गेलेली स्वप्नजा येते. येताना बाहेरील टेबलावर ठेवलेल्या पाकीटाकडे न्याहाळून पाहते. ते फोडून वाचते. व आत नाचत येते. डिंक तिंग डिंग…असे म्युझिक तोंडाने वाजवत ती आत येते. तिला पाहून)
शैलजा,
“ काय मरीआई अंगात आलीय वाटत.”
स्वप्नजा,
“ होय आलीया अंगात मला एडमिशन मिळाले येत्या २४ तारखेला मुलाखात आहे.”
शैलजा,
“ मग त्यात काय एवढं नवल वाटण्यासारखे आहे.”
स्वप्नजा,
“ तुलां नाही कळायचं ते. मला हवं ते कॉलेज मिळाले.पुण्याचं.”
(स्वप्नजा निवडलेल्या कॉलेजमध्ये आपल्या वडिलांबरोबर जाऊन एडमिशन घेते. व तिथे हॉस्टेलवर न राहता एक छोटी रूम तेथील जवळील वस्तीत भाड्याने घेते. व तिथेच तिची ओळख बेळगावच्या व साताऱ्याच्या एका मुलीशी होते. त्या तिघी एकत्र राहायचे ठरवतात. व ती कोल्हापूरला येते.)
(एम. बी. ए. पहिलं सेमीस्टर सुरू होते. स्वप्नजा कॉलेजला जाण्यासाठी आपली बॅग भरते. सर्व साहित्य बॅग मध्ये भरण्यास तिची आई शैलजा मदत करत असते.)
स्वप्नजा,
“ ए बाई उगाचच काय बाय भरू नकोस.”
शैलजा,
“ तू शांत बस चार पाच वेळा खाणारी तू, तिथं काय घरच्या सारखं खायला मिळणार आहे. मुलींना पण देत जा. आपल्याच भागातील आहेत ना.”
स्वप्नजा,
“ तुझ एवढं सगळ ओझं घेऊन गेलो तर मला खादाड कोंबडी म्हणतील.”
शैलजा,
“ म्हणेनात त्यांचं खातेस. माझ्या पैशाचं खातेस. आपल्या कोल्हापूर सारखं जेवण कुठे मिळायच नाही. मला खात्री आहे. ह्या पंधरा दिवसात संपवून फोन करून पुन्हा मागवसिल. आणखी हो काही लागलं तर आपल्या सदूमामाकडे माग तो देईल. व त्याच्याकडे वरचेवर जात जा.म्हणजे तुला देखील बर वाटेल.”
स्वप्नजा,
“ हे बघ मी काय त्याच्याकडे सारखं जाणार नाही. त्याची बायको माझ्याकडे मारक्या म्हशीसारखी बघते. व उट सुट माझ्या लग्नाचा विषय काढते.”
शैलजा,
“ हे बघ परक्या शहरात तोच तुझा सख्खा आहे. व झालीच तर त्याचीच मदत होईल.”
स्वप्नजा,
“ त्याची काळजी करू नको. मी त्याची तयारी केली आहे. माझे मित्र आहेत तिथे. व मैत्रिणीपण आहेत. लग्न झालेल्या.”
शैलजा,
“तरी देखील काळजी वाटते. पपांनी दिलेल्या फोन वरून संपर्क करत जा. मी ही करत जाईन.”
स्वप्नजा,
“ हो ग माझी आई करत जाईन.”
…. ….. …..
(दुसऱ्या दिवशी सकाळी स्वप्नजा आपल्या आईकडून दही साखरेची चीमट हातात घेऊन खाते. व नमस्कार करून)
शैलजा,
“सुखी राहा.” असा आशीर्वाद देते.
आपल्या वडीलांसमवेत व मोहन काका बरोबर कोल्हापूर बसस्ट्यांडवर पुणे स्वारगेट बस धरते. तिचे वडील सुधाकर ही बरोबर आहेत. मोहन काका बस मध्ये बसवून निघुन जातात.
पुण्यास आल्यावर स्वारगेटला उतरून रिक्षाद्वारे आपल्या ठरवलेल्या रूमवर येतात.
तिथे साहित्य ठेऊन सदामामाला जाऊन भेटून पुन्हा रूमवर येतात.तिच्या इतर मैत्रिनी सुद्धा आलेल्या असतात. गावी येण्यापूर्वी तिचे वडील तिच्या मोबाईलमध्ये सिमकार्ड घालून देतात. तसेच खर्चाला काही रुपये देतात. व कोल्हापूरला यायला निघतात. आपल्या नवीन मैत्रिनींसंगे रूमवरील साहित्य नीट लावते. त्या दुसऱ्या दिवशी कॉलेजला जायचं ठरवतात. .त्या तिघी कोल्हापूर सातारा भागातील असल्याने खुश असतात.)
…. ….. ….. …..
(दुसऱ्या दिवशी स्वप्नजा उठते. रूमवर गरम पाण्याची व्यवस्था नसल्याने बाथरूम मध्ये जाऊन थंडगार पाण्याने अंघोळ करते. थोडावेळ हुडहुडी भरते. नंतर ती अशी काय बादली ओतून घेते की दणक्यात तिची अंघोळ होते. तिथे जाताना आपल्या मनासी.)
स्वप्न जा,
“बापरे थंड पाणी कस वाटते. गारगार हुडहुडी नुसती. चला आता काय सवय व्हायला हवी.”
ती अंघोळ करते. व आपली कपडे चेंज करून आत येते. तिच्या मैत्रिणी हसतच)
मधुजा,
“काय कशी काय वाटली अंघोळ , गरम गरम पाणी कस लागतंय मुळामुठेचं.”
स्वप्नजा,
“ कस म्हणजे बाकीच्या नद्या सारखं गारेगार.”
(त्या एकत्रित चहा बनवतात. व घेतात. व कॉलेजचा पाहिला दिवस असलेने त्या निघतात. स्वप्नजा आपल्या आवडीचा भगवा पंजाबी ड्रेस घालून कॉलेजला एक वही घेऊन आपल्या पर्स मध्ये घालून जाते. बाकीच्या मैत्रिणी काही खरेदीसाठी मागे राहतात.ती कॉलेज मध्ये प्रवेश करते. कॉलेज मध्ये आल्यावर तिला बागेच्या पुढे असणाऱ्या व्हरांड्यात तिन तरुण मुले दिसतात. ती तिच्याकडे पाहून कुजबुजत असतात. त्यात एक अमोघ ,दुसरा रोहित, तिसरा संजय)
अमोघ,
“कोण आहे रे ही दिसायला स्मार्ट आहे. पण पेहराव पहिला की साधी वाटते.”
रोहित,
“ अरे ती होय आठवलं कोल्हापूरची आहे. मुलाखतीला माझ्या पुढे होती. हुशार आहे.”
अमोघ,
“ हा मग ही अंबाबाई आहे तर.थांब हीची थोडी गंमत करूया.”
(कॉलेजच्या मोठ्या इमारतीत आपला वर्ग शोधायचा या विचारात स्वप्नजा या त्रिकुटाचा समोर येते. या त्रिकुटाला पाहिल्यावर ती विचार करते. की यांना विचारावे का? या विचारात ती पटकन त्यांच्या पुढे येते. व विचारते.
स्वप्नजा,
“ एम. बी. ए. च्या पाहिल्या सेमीस्टर चा क्लास कुठे आहे?”
अमोघ,
“ एम. बी. ए. क्लास फर्स्ट सेमीस्टर ना. या व्हरांड्यात पुढे जावा मागील बाजूच्या इमारतीत खालच्या बाजूस आहे.”
स्वप्नजा,
“आभारी आहे.”
(ती निघून जाते.)
(त्यानी सांगितलेल्या बाजूने ती इमारतीच्या मागील बाजूस विभागातील बिल्डिंग मध्ये आल्यावर तिला तिथे मुलांची कपडे उनात घातलेली दिसतात. व तेथील सामूहिक कपडे धुण्याच्या जागेत मुले एकमेकावर पाणी उडवत असतात. तिला पाहून ते लपतात. ते फक्त निकरवर असतात.ती तिच्याकडे पाहतात .तिचं लक्ष जाते. वरील बाजूस पाटी असते. बॉईज हॉस्टेल ती तिच्याकडे टक्कामक्का पाहू लागतात. त्यांच्या त्या नजरा पाहून ती )
स्वप्नजा,
“ सॉरी माफ करा मी चुकुन इथे आले.”
(व ती वेगानं मागे वळते व निघते. तेव्हा ती मुले सिटी वाजवतात. तेव्हा)
स्वप्नजा,
“ ए माकडांनो गप्प बसा.”
( स्वप्नजा चटकन बिल्डिंगच्या व्हरांड्यात पुन्हा येते.तिला गडबडीने येताना पाहून अमोघ आपल्या मित्रांना म्हणतो.
“ पाहा आता अंबाबाईचा रंग उडालेला चेहरा.”
(थोड्याच वेळात स्वप्नजा त्या त्रिकुटाच्या समोर येते. तिच्याकडे पाहत )
संजय,
“काय मिळाला का? एम. बी. ए. चा क्लास.”
स्वप्नजा,
“एम. बी. ए. चा नाही पण बेलट्याने अंघोळ करणारी माकड पाहिली. व यात आश्चर्य करण्यासारखं काय आहे. अशा प्रकारे अंघोळ करणारी कित्येक मुले मी गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी नृर्सिंहवाडीला कृष्णेत उड्या टाकताना पाहते.”
(ते तिघे तिच्याकडे पाहत असतात. त्यानं जवळून ती थेट कॉलेजच्या शिपायाकडे जाते. त्याला विचारून ती क्लासकडे जाते. नवीन प्रवेश करणारे अनेक मित्र बनतात.
सुचित्रा मूळची बेळगावची पण तिचे वडील सर्विसला पुण्याला असल्याने ती येथे स्थाईक झाली होती. तिला पुण्याची भरपूर माहिती होती ती सुट्टीला बेळगावला जायची. त्यामुळे तिकडील ही बरीच माहिती होती. तिची व स्वप्नजाची मैत्री जमते. कराडची मधूजा व सातारची गायत्री या ही तिच्या मैत्रिणी होतात.पाहिल्या दिवशी कॉलेज वर अनेक मित्र बनतात. एक दोन लेक्चर झाल्यावर. ती कॉलेज सुटल्यावर आपल्या मैत्रिणीसंगे ती निघते. तेव्हा तिला कॉलेजच्या पायऱ्यांवर उभा असलेला अमोघ दिसतो. तो मित्रांत बढाया मारत असतो. त्याच्यापासून पुढे गेल्यावर स्वप्नजा सुचित्रेला विचारते.)
स्वप्नजा,
“ सूचित्रे हे त्रिकुट कोण.”
सुचित्रा,
“ ए बाई त्याचं एवढं नाव नको. ती मोठ्या बापाची बिघडलेली कारटी आहेत. त्यात तो देखणा गहुवर्णी उंच आहे ना? तो अमोघ, खूप मालदार पार्टी आहे. त्यांचे मोठमोठे कारखाने आहेत. त्याला काय शिकायची गरज. मालदार पार्टी. फक्त दाखवायला डिग्री हवी बस. म्हणून शिकतोय. त्यांचे अनेक कारखाने पुणे, सातारा, बेळगावला आहेत. रोज नव्या गाड्या काय, रोज एक नवीन स्टंटबाजी करत असतो. महागडे ड्रेस, नव्या मैत्रिणी काय सांगू नकोस. लई हवेतच असतो.आपल्याला हॉलिवूडचा हिरोच समजतो.”
स्वप्नजा,
“ बरं तो दुसरा मापटा कोण?”
सुचित्रा,
“ तो होय संजय तो ही मालदार आहे. त्याच्या बापाची मोठ मोठी पाच कपड्याची दुकाने आहेत. अन् त्याच एक गुपित सांगू. तो आपल्या क्लास मधील मुग्धावर लाईन मारतो.”
स्वप्नजा,
“ ती मगाशी भेटलेली.”
सुचित्रा,
“ हो तिचं नखरे करणारी.”
स्वप्नजा,
“ती नकटी. तिच्यात काय पाहिलं यानं. हा तरी कुठे राजकुमार आहे म्हणा. बरं तो तिसरा कोण?”
सुचित्रा,
“ तो होय रोहित त्याचे बाबा इंजिनिअर आहेत. व आई प्राध्यापक आहे. एकुलता एक मग काय सगळा पैशाचा खेळ. पण यांपासून लांबच राहिलेलं बरं. कारण हे अभ्यास सोडून सगळे उपद्व्याप करत असतात.”
( अशा चर्चा करत त्या निघून जातात.)
… … … …. ….
( कॉलेज सुरू होऊन महिना होतो. स्वप्नजाच्या अनेक मैत्रिणी होतात.कॉलेजची चांगली पारख होते. कॉलेज मध्ये चांगली रमते. एके दिवशी कॉलेजला जाताना सुचित्रा व स्वप्नजा गप्पा मारत निघालेल्या असतात. स्वप्नजेचे टेरेसच्या दिशेने लक्ष जाते कॉलेजच्या जिन्याच्या वरील भागात टेरेसच्या कट्ट्यावर टाकी शेजारी कट्ट्यावर अमोघ त्याच्या मित्रांसंगे बसलेला दिसतो. स्वप्नजा सुचित्रेला विचारते.)
स्वप्नजा,
“ सुचित्रा हे त्रिकूट इथे काय करतेय.”
सुचित्रा,
“आणखी काय टाईम पास वर्गात कधीतरीच दिसतात ती पोर्णिमेच्या चंद्रावाणी, पूर्वीपासून या कॉलेजचे विदयार्थी असलेने त्याचं चांगलंच फावलय. तो शिपाई संध्याकाळी जाताना गेट बंद करण्यासाठी कितीतरी वेळा ओरडत असतो. ही माकड काय खाली यायचं नावच घेत नाहीत.काय तिथे खजाना हाय कोण जाणे.”
(कॉलेज मधील तासिका होतात. स्वप्नजा संध्याकाळ झाल्यावर तास संपल्यावर निघते. निघताना तिच्यासोबत कराडची मधुजा असते. कॉलेज समोरील रोडवरून त्या मार्केट मध्ये येतात. स्वप्नजेस काहीतरी खरेदी करावयाची असते.)
स्वप्नजा,
“ चल थोडी खरेदी करूया.”
मधूजा,
“ काय घेणार आहेस?”
स्वप्नजा,
“ थोड नास्ट्याच साहित्य व एक पाना हवाय. जो माझ्या ब्यागेच्या खालील बोल्ट अवळायचाय रूम वरील एका बयेन रात्रीची लाईट लावायला जाताना बॅग पाडली.त्याची खालची पट्टी निखळली आहे. ती आवळायची आहे.”
( त्या दोघी बाजारातून फिरतात. व साहित्य खरेदी करत एका साहित्याच्या दुकानात जातात.स्वप्नजा तिथं बोल्ट दाखवत.)
स्वप्नजा,
“ या बोल्टाचे मापाचा पाना आहे काय?”
(दुकानदार बोल्ट न्याहाळत. मागे जाऊन पाना आणून देतो. व काही बोल्ट ही घेते. बिल पेड करताना तिचे लक्ष बाजूच्या भिंतीवरील कुलपाकडे जाते. ती त्या दुकानदारास भाव कुलपाचा विचारते.)
स्वप्नजा,
“ अहो काका या कुलपाचा भाव काय?”
दुकानदार,
“ पंचवीस रुपये.”
स्वप्नजा,
“ व ते मोठे.”
दुकानदार,
“ पन्नास रुपये.”
स्वप्नजा,
“ ही दोन कुलपे घेते. लहान आहेत जी चाळीस रुपयाला दोन द्या की.”
(दुकानदार ती दोन कुलपे देतो. त्या दुकानातून बाहेर पडतात.)
बाहेर येताना मधूजा,
“ मेकॅनिकल व्हायचा बेत आहे का? पाना म्हणता म्हणता बोल्ट व कुलूप ही घेतलेस.”
स्वप्नजा,
“ काय करणार बॅग एका बयें पाडली. व रूमवरिल बाथरूमच् दार ही जरा निखळलय. घर मालकाला बोललो पण तो काय मनावर घ्यायला तयार नाही. काय करेल बिचारा आर्थिक तंगी आहे त्याची. मग आम्हीच मुलींनी ठरवल की आपणच दार नीट करायचं.”
( शेवटी किळकोळ खरेदी करून त्या निघाल्या.)
….. ….. …… …..
(दुसऱ्या दिवशी कॉलेजमध्ये. कॉलेज मधील दुसऱ्या शाखेचे विद्यार्थ्यांची परीक्षा असलेने त्यांच्या क्लासची लेक्चर संध्याकाळी असतात. बाकीची मुले लेक्चरला असतात. अमोघ व त्याचे मित्र बाहेर जिन्यावर असतात. स्वप्नजा व तिच्या मैत्रिणी जाताना पाहून)
संजय,
“ अरे, ती बघ कोल्हापूरची आपण तिला फसवल होत ती.”
अमोघ,
“ ए अंब्बाबाई.”
स्वप्नजा तेथून गप्प जाते.ते हसत खिदळत असतात.
संजय,
“ चल जाऊ क्लास मध्ये.”
रोहित,
“ नको रे त्या विसरभोळे प्राध्यापकांच लेक्चर म्हटल की बोर वाटत. त्या पेक्षा आपण टेरेसवर जाऊया चल.”
(ते तिघे टेरेसवर जातात. थोड्या वेळानं क्लास संपतो. सर्व मुले निघतात. स्वप्नजा मुद्दाम मागे राहते. व सर्व मुले गेल्याचे पाहून हळूच जिन्याच दार बंद करून कुलूप लावते. कॉलेजचा शिपाही देखील दिवसभराच्या थकव्यान दरवाजे गडबडीत बंद करून निघतो.)
(थोड्या वेळाने सामसूम जाणवल्यावर हे तिघे खाली यायला निघतात. जिन्यावरून खाली येतात. त्यांना टेरेसचे दार बंद दिसते. ते ओरडू लागतात.)
अमोघ,
“ ए दार कुणी बंद केलं. अरेच्या सदा गेला काय बघ.आम्हाला इथेच अडकवून.”
संजय,
“ काय करायचं आता, रात्रीच आठ वाजलेत. लेक्चर पण संपले. कोणच नाही वाटत.”
रोहित,
“ तरी मी नको म्हणत होतो.”
अमोघ,
“ ए रडूबाई गप बस गणू शिपायाला हाक मार.”
संजू,
“ तो रजेवर आहे.”
रोहित,
“ त्याला पण आजच फावल वाटत.”
संजू,
“ फोन लाव घरी कोण तरी येईल.”
अमोघ,
“ घरी फोन करून काय सांगतोस. आपण टेरेसवर अडकलोय. मग पुढिल चौकशी चालू होईल. क्लास सोडून वर काय करायला गेला होता म्हणून.”
संजय,
“ मग आता काय करायचं.”
अमोघ,
“चला वरती जाऊ. बघू टेरेसवर कुठे मार्ग भेटतो काय ते.”
( ते तिघे टेरेसवर जातात सगळीकडे फिरून पाहतात. कुठून रस्ता नसलेने. ते इकडे तिकडे पाहतात. त्यांना कॉलेजच्या भिंतीलगत असलेले नारळीचे झाड दिसते. ते टेरेसला लागून असते. तेच एकमेव आधार असते.)
रोहित,
“ या झाडावरून उतरायला येईल काय रे.”
संजय,
“ ए बाबा साधं विकत घेतलेल्या शहाळ्याचे पाणी पिणारे आपण जमेल काय नाहीतर हॉस्पिटलमध्ये पार्सल अन गुडघे गळ्यात पडतील.”
अमोघ,
“ त्या सदाला दाखवतो उद्या टेरेसला कुलूप लावयच?”
रोहित,
“ अरे त्या नळ्यावरून उतरता येईल काय बघ.”
अमोघ,
“लेका, तो नळा केवढा , तू केवढा जाशील नळ्यासकट लिफ्ट सारखा घुमत. तुझा आकार पाहिलास काय कसा भोपळ्यासारखा झालाय ते.”
संजय,
“ हे बघा मी वैष्णला फोन लावतो.”
(अमोघ वैष्णवला फोन लावतो.)
अमोघ,
“ हॅलो, वैष्णव अरे आम्ही टेरेसवर अडकलोय रे. तेव्हा जरा मदत कर.”
वैष्णव,
“ कुठल्या टेरेसवर.”
अमोघ,
कुठल्या म्हणजे कॉलेजच्या टेरेसवर. तो सदा कुलूप लावून गेलाय. लेकाच्यान आम्हाला बघितलं पण नाही. रोज हाक मारणारा आज कसा काय गेला कुणास ठाऊक.”
वैष्णव,
“ तुम्ही कशाला गेला होता तिथे.”
अमोघ,
“ तू आता बायोग्राफी विचारणार की मदत करणार ते सांग.”
वैष्णव,
“ बघतो प्रयत्न करतो.”
अमोघ,
“ अरे बाबा कर लवकर नाहीतर इथं चीलटांच व डासांच जेवण होऊ आम्ही.”
( अमोघ फोन ठेवतो. इकडे डास चावायला लागतात.)
संजू,
“ बाबा, काय करू आता मला डेंग्यू झाला तर. केवढे मोठे हे डास.”
रोहित,
“ या कॉलेजच्या संस्थापकाला हीच जागा मिळाली काय शाळा बांधायला.नाल्याजवळ. “
( थोड्या वेळानं डास जसे चावतील तसा त्यांचा डान्स सुरू होतो. इकडे वैष्णव सदा शिपायकडे जातो. त्याला सर्व माहिती देतो. पण सदा तयार होत नसतो.)
वैष्णव,
“ सदादादा तेवढं कुलूप काढ.”
सदा,
“ बर झालं, बसुदेत रात्रभर, नाहीतर रोज घसा फाटस्तोपर्यंत ओरडलो तरी खाली येत नाहीत. आता बसा म्हणावं रात्रभर डास मारत.”
वैष्णव,
“ हे बघ उद्या काय जर झाल तर कॉलेजची बदनामी होईल. व तुझी नोकरी जाईल. माझं एवढं काम कर तुला हॉटेलला जेवण देतो.”
सदा,
“ आधी जेवण दे. मग बघू. तुमचा काही भरवसा नाही.”
( वैष्णव हॉटेल मध्ये नेऊन सदाला जेवण देतो.चांगल पोट फुगेतोवर तो जेवतो मग रात्रीचे दहा वाजता ते कॉलेज वर येतात. सदा सर्व दारांची कुलूप काढून टेरेस जवळ येतो. बरोबर वैष्णव आहे. ते तिघे दाराजवळ येतात. सदाकडे डोळे वटारून)
अमोघ,
“तुला काय पगार जास्त झाला काय रे. आम्हाला कोंडून गेलास तो.”
सदा,
“ हे बघ अम्या सरळ बोलायचं.एक तर रात्रीच तुला सोडवायला आलोय व जर लई टिवटिव करशील तर परत जाईन. मग बस चीलट मारत.”
रोहित,
“ कुलूप तूच लावलस व आम्हाला बोलतोस व्हय रे.”
सदा,
“ ए एडपट कुलूप बघ आधी संस्थेत कधी असलं कुलूप तरी आहे काय. सगळी गोद्रेजची कुलप आहेत. हे दुसऱ्या कुणीतरी लावलय. मी मगाशी गडबडीत गेलतो. तेव्हा नाही लक्षात आलं.”
( सर्वजण सदाच्या हातच्या किल्ल्या व कुलूप न्याहाळतात.)
संजय,
“ तूच लावलं असशील.”
सदा, “हे बघ लावायच असत तर चांगल मोठ कुलूप लावल असत. हे कुलूप मी लावलेलं नाही.”
अमोघ,
“मग आता काय करायचं.”
सदा,
“ काय करायचं म्हणजे तोडायचं.”
(सदा वैष्णवला दगड मिळतो काय बघायला सांगतो. पण त्याला तिथे आसपास मिळत नाही. शेवटी तो सदा जवळ येतो. सदा विचार करून इमारतीच्या मागे जिमखाण्यात जाऊन लोखंडी रॉड आणतो व ते कुलूप तोडतो. त्यांना बाहेर काढून पुन्हा कॉलेज बंद करतो. ते सगळे बाहेर येतात.)
अमोघ,
“ हे बघ ही घटना तुझ्यात व आमच्यात कुठे बोलू नकोस.”
( अमोघ त्याच्या खिशात पैसे ठेवतो. व ते निघतात.)
…. …. …. …. ….
दोन दिवसांनी कॉलेजमध्ये बाहेरील कट्ट्यावर बसून ते तिघे विचार करत असतात.
अमोघ,
“ कोण रे असेल कुलूप लावणारं.”
रोहित,
“पाहायला हवा गुप्त शत्रू कोण ते?”
( इतक्यात तेथून सुचित्रा व स्वप्नजा जाताना पाहून.)
अमोघ,
“ ए अंबाबाई.”
स्वप्नजा सुचित्रेस उद्देशून,
“ सूचित्रे बॉईज हॉस्टेलपेक्षा टेरेस वरील रात्र मस्त जात असेल ती ही डासांच्या सहवासात.”
(तिचे हे बोलणे ते आश्चर्याने पाहतात.)
स्वप्नजा,
“ मित्रांच्या संगतीने टेरेसवरवर अडकलो डासांच्या सहवासात असा कसा दंगलो.”
(अशा ओळी गुणगुणत ती जाते. सुचित्राच्या लक्षात ते येत नाही.)
अमोघ,
“ अरे, ही अंबाबाई तर पोचलेली निघाली.”
रोहित,
“ आता हिला सोडायचं नाही.”
अमोघ,
“ तिला पण असेच कुठेतरी कोंडायचे की तिथून ती निसटणारच नाही.”
… …. ….. ….
( स्वप्नजा आपल्या मैत्रिणीच्या मदतीने बाथरूमचे दार बसवते. व बाथरूमच्या दाराचा प्रश्न सोडवते. मुली या नंतर बटाटेपोहे करून खातात. व कॉलेजमध्ये आपले आटोपून जातात. कॉलेजच्या तासिका चालू होतात. रात्रीच्या जागरणामुळे व सकाळच्या कामामुळे तिला झोप येऊ लागते. ती प्राध्यापकांची परवानगी घेऊन तोंड धुण्यासाठी आपल्या बाकावरुन उठते. व लेडीज बाथरूममध्ये जाते. व फेस वॉश करते. ते करताना अचानक दरवाजा बंद होतो. तिला वाटते. की वाऱ्याने बंद झाला असेल. असा विचार करते. व आपले तोंड पर्स मधील रुमालाने ती पुसून घेते. व आपले आवरून दरवाजाकडे येते. व दरवाजा उघडू लागते. पण दरवाजा बाहेरून बंद असल्याचे जाणवते. बाहेर आवाज येत असतो. त्यावरून समजते. की बाहेर संजय व रोहित असल्याचे ओळखते. ते दोघे कुलूप लावत आहेत. याची खात्री झाल्याने जोरदार लात ती दरवाजावर मारते.)
रोहित,
“आता बस आत तासभर.”
स्वप्नजा घाबरते. पण थोड्या वेळाने धीर गंभीर मुद्रेने आत मध्ये जाऊन दुसरीकडून बाहेर जाणेचा रस्ता शोधतो. सगळीकडून बंधिस्त असणाऱ्या त्या बाथरूम मध्ये फक्त एकच प्रकाशाचा झोत होता तो ही टॉयलेट खिडकीतून. त्याकडे पाहत.
स्वप्नजा,
“ यातून साधं कुत्र्याच पिल्लुही जाणार नाही.”.
ती मागे फिरते. पुन्हा दरवाजाकडे जाते. त्याची कडी तपासत. आतील व बाहेरील कडीला एकच गुंफण असते. त्याचे बोल्ट आतील बाजूस आहेत. हे तिच्या लक्षात येते. ती लगेच तिची पर्स उघडते. व तपासते. पहिल्यांदा तिला नीलकट्टर लागते. त्याला बाजूस सारत पुढे तपासत. तिला पुन्हा एक पुडी लागते. त्यात चटणीचा बुक्का असतो. जो तिच्या आईने ठेवलेला असतो. स्वरक्षणासाठी. पुढे तपासताना तिला एक छोटा पाना लागतो. जो लहान असतो. जो तिने बॅग अवळनेसाठी घेतलेला असतो. ती त्याचा वापर करू लागते. पहिल्यांदा ती कडीच्या खालचे बोल्ट काढू लागते. ते बसत नसतात. मग कडीचे बोल्टांना लावून पाहते. त्याला ते बसल्यावर ती बोल्ट काढू लागते. सुरवातीस त्रास होतो. नंतर तिला ते शक्य होते. व ती दरवाजा उघडते. या दरम्यान मधली सुट्टी झाली मुली बाथरूम जवळ जमतात त्याला बाहेरून कुलूप पाहून त्या शिपायाला बोलावतात. तो तिथे येइपर्यंत. ते कुलूप निखळून कोयंडा पडतो. व बाहेर येते. ती खूप घामावलेली असते. बाकीच्या मुली तिला बाकावर बसून पाणी पाजतात. )
( शिपाही तक्रार सांगतो. प्राचार्य बोलावून चौकशी करतात.)
प्राचार्य केबिन
प्राचार्य,
“ बाळ तुला माहीत आहे का हे कोणी केलं असेल.”
स्वप्नजा,
“ नाही, मी इथे नवीन आहे. कुणीतरी चुकून कडी घातली असेल.”
प्राचार्य,
“ बाळ कडी नुसती नव्हती तर कुलूप ही होत.”
स्वप्नजा,
“ माझ इथे कुणी शत्रू नाही. व असेल कुणीतरी चुकून घातलं.”
प्राचार्य, शिपायाकडे पहात
“ पप्रायवशमुळे तिथे सीसीटिव्ही नाहीये. याचा कुणीतरी गैरफायदा घेतेय. मोहन लक्ष ठेव. उगाच कॉलेजची बदनामी नको.”
(स्वप्नजा व तिच्या मैत्रिणी तेथून जातात.)
प्राचार्य सर्व मुलांना नोटीस पाठवून बोलून सूचना देतात. व कडकं समज देतात. तिघे तिथे शांत उभे असतात.
तिथून पुढे काही दिवस शांततेनं जातात. पण स्वप्नजेच्या मनात राग असतो. ती बदला घ्यायचं ठरवते.
…. ….. …… …
(कॉलेज कॅन्टीन मध्ये स्वप्नजा मधूजा व सुचित्रा एकत्र चहाचा आस्वाद घेत गप्पा मारत असतात. आजूबाजूला अनेकजण नाष्टा घेत असतात. इतक्यात तिथे अमोघ आपल्या मित्रांबरोबर येतो. तेथील एका टेबलजवळ चेअरवर बसत ते पोऱ्याला बोलावतात. व ऑर्डर देतात.)
अमोघ,
“ ए इकडे ये.”
पोऱ्या,
“ काय आणू साहेब.”
संजू,
“ नास्ष्ट्याला काय आहे.”
पोऱ्या,
“ मिसळ पाव, शीरा, उपिट, इडली, वगैरे,”
अमोघ,
“ तीन मिसळ व कॉफी आण.”
( तो मुलगा पोऱ्या आत जाऊन मिसळपाव घेऊन येतो. मिसळ थंड पाहून रोहित चिडतो. व कानाखाली मारतो.)
रोहित,
“ ए रात्रीची आणलीस काय. थंड पैसे घेता तर चांगल घाला लोकांना खायला.”
अमोघ,
“अरे, गडबडीत आणली असेल.समजून घे.”
( तो मुलगा आत जातो. सर्व प्लेट घेऊन. मधूजा व स्वप्नजा ते पहात असते. स्वप्नजा उठून बाहेर जाऊ लागते. तेव्हा मधूजा)
मधूजा,
“ काय ग का निघालीस.”
स्वप्नजा,
“ थोड काम आहे पलीकडील मेडिकल मधून जरा पित्त शामक औषध घेऊन येते.”
मधूजा,
“ बर, लवकर ये. मी ऑर्डर देते.”
( स्वप्नजा बाहेर जाऊन येते. व मधूजाने सांगितलेली ऑर्डर तोंपर्यंत येते. त्या दोघी नाष्टा करतात. त्यांच्यापुढे तो मागचा मुलगा गरमागरम मिसळ घेऊन अमोघच्या टेबलकडे जातो. व त्यापुढे ठेवत.)
पोऱ्या,
“ घ्या साहेब तुमची ऑर्डर गरम मिसळीची.”
( अमोघ व त्याचे मित्र मिसळपाव खातात. थोड्या वेळाने कॉफी देखील येते. ती घेतात. तो पोऱ्या स्वप्नजा जवळून जाताना तिला इशारा करतो. काम फत्ते. ते तिघे निघून जातात.)
(थोड्या वेळाने बील घेऊन तो मुलगा स्वप्नजा जवळ येतो. व तिच्याकडे ती लहान बाटली देतो. स्वप्नजा हळू आवाजात.)
स्वप्नजा,
“ कुणाला कळलं नाही ना.”
पोऱ्या,
“ कुणाच्या बापलांपण कळणार नाही.”
स्वप्नजा,
“ सगळ राहू देत. आधी ती भांडी घासून टाक. नाहीतर तुझ्या अंगलट येईल.”
पोऱ्या,
“ भांडी घासायला बाई आलेय. आतापर्यंत झाली असतील स्वच्छ.”
स्वप्नजा,
“ हे बील घे. व जा आता.”
पोऱ्या,
“ ठीक आहे.”
( स्वप्नजा व तिच्या मैत्रिणी नष्टा करून निघतात. व तासिकेस जातात.)
क्लासमध्ये लेक्चर सुरू आहे. अमोघच्या पोटात गुड गुड वाजु लागते. तो सरांना
अमोघ,
“ सर, मी बाथरूमला जाऊन येऊ का?”
सर,
“ ठीक आहे.”
अमोघ निघून जातो. थोड्या वेळाने
संजू पण तेच सांगतो. व जातो. नंतर रोहित ही विचारतो.
सर,
“ हे बघ रोहित तुम्हा तिघांना मी चांगल ओळखतो. तुम्हाला करायचं ते करा. तू ही जाऊ शकतोस.”
रोहित पायावर पाय घासत निघून जातो.
स्वप्नजा हसत असते.
सुचित्रा,
“ स्वप्ने ही काय भानगड आहे.”
स्वप्नजा,
“ काही नाही ग, त्यांनी मला बाथरूम दाखवले. मी त्यांना टॉयलेट दाखवले एवढंच.”
( अमोघ व त्याचे मित्र टॉयलेटला जाऊन इतके घाईला येतात की त्यांना सलाईन लावायची पाळी येते.त्याना हॉस्पिटल मध्ये अडमिट केले जाते.)
हॉस्पिटल मध्ये एक वार्ड तिघे तेथील खाटेवर झोपलेले आहेत. सलाईन लावले आहे. नर्स तिथे चेकपला येते.
नर्स, ( चेकअप करत)
“ पचत नाही तर कशाला खावं. आता झाली ना पंचाईत.”
( ते कण्हत असतात. व एकमेकाला बोलतात.)
अमोघ,
“ ती मिसळच जड लागली असणार.”
रोहित,
“ त्या क्यांटींग वाल्याला दाखवतोच.”
संजय,
“ जरा यातून बाहेर पडूया रे. मग बघू.”
( इतक्यात एक बुके येतो. त्याखाली महालक्ष्मीचा फोटो असतो. त्या खालती लिहिलेलं असत की टॉयलेट वारीच्या हार्दिक शुभेच्छा. तो बुके ते निरखून पाहतात.)
अमोघ,
“अरे, ही अंबाबाई आपल्या पुणेकरांना चांगलीच भारी लागलेय. हिला कशी अडकवावी.”
रोहित,
“ तिला प्रयत्नपूर्वक अडकवायला हवे.”
संजय,
“ अरे, तिनेच कशावरून ती काय आपल्याला खायला तरी द्यायला आली होती का?”
रोहित,
“ मंद भोपळ्या तू गप हे तिचच काम आहे.”
संजय,
“ ए आता काय कांड करू नका. तुमच्या करणाम्याने इथपर्यंत पोहोचलोय. आता काय कराल तर ती आपल्याला स्मशानात पोहोचवेल.”
अमोघ,
“ आपण हार मानायची नाही. काट्यानेच काटा काढायचा.”
( पाहिलं सेमीस्टर पूर्ण होते. एक महिना सुट्टी असल्याने स्वप्नजा आपल्या गावी कोल्हापूरला जाते.)
…. …. ….. …. ….. …..
कोल्हापूरला आल्यावर. स्वप्नजा आपल्या मित्रांच्या ओळखीने दुसऱ्या सेमीस्टरचे साहित्य गोळा करते.
( रात्रीची वेळ शैलजा स्वयंपाक घरात जेवन बनवत आहे. ती निरनिराळे पदार्थ करुन घालत आहे.)
रवी,
“ काय स्वप्नाबाई चैनी आहे तुमची रोज नव नवीन पदार्थ, चैनी आहे बुवा.”
स्वप्नजा,
“ मग काय देवाने द्यावे व नशिबाने घ्यावं.”
रवी,
( आईला स्वप्नेस बिर्याणी वाढताना.)
“ आमचं नाही बुवा कधी कौतुक केलं.”
शैलजा,
“ तर तुला काय वाऱ्यावर सोडल्यासारखाच बोलतोस. ती काहीतरी करतेय तरी. पण तू बघ तुझ्याकडे त्या फूटबॉलचा नाद सोड व जरा अभ्यास कर. जरा कुठं तरी नोकरी करशील नाहीतर बसशिल तसाच.”
रवी,
“ बसशिल काय बसशिल.”
स्वप्नजा,
“ महालक्ष्मी मंदिराच्या बाहेर रे, कट्ट्यावर म्हणत, अंबाबाई के नाम पर दे दे बाबा दे दे.”
रवी,
“ ये तुझ्या सारखी नोकरी नाही करणार मी. गुलाम कुठली.”
स्वप्नजा,
“ मग काय करणार.”
रवी,
“ बिजनेस करणार बिजनेस”
स्वप्नजा,
“ काय चेंडू विकणार आहेस काय पंचर झालेले.”
रवी,
“ होय, तू ये मार्केटिंग करायला.”
स्वप्नजा,
“ तुझा चेंडू साधा बिळातील उंदरे तरी घेतील का? काय करायचं ते आधी ठरव.”
रवी,
“ठरवाय कशाला पाहिजे? काढीन एखादी पोल्ट्री.”
स्वप्नजा,
“ काढच तू एखादी पोल्ट्री पप्पा खाद्य घालू देत. व आई कचरा काढूदेत. मग पिल्ली मोठी झाल्यावर तू व तुझे मित्र आहेत एक एक कोंबडी संपवायला.म्हणजे लाखाचे बाराहजार.झालेच समजा. त्या पेक्षा बारावी झाल्यावर तू गाड्या दुरुस्तीचा कोर्स कर. आपला हायवेवर प्लॉट आहे. काढ तिथे गॅरेज. नाहीतर तुझा जास्त वेळ जातोच की मोहन काकांच्या गॅरेजमध्ये.”
शैलजा,
“ हो का हे आपल बर आहे की तू तेवढी शिकून एम बी ए कर व त्याला सांग गॅरेज काढायला. मी त्याला शिकवणार आहे. समजल काय .कलेक्टर करणार हाय.”
स्वप्न जा,
“ ए मास्तरीन बाई लई आंधळ प्रेम नको. आपल नाणं बघावं व ते बाजारात खपवाव. व मोटार मेकॅनिकल म्हणजे तुला काय साधंसुधं वाटल काय. मोहन काकांनी त्याच व्यवसायावर तिन बंगले बांधलेत नाहीतर तुझ हाय निम्मी नोकरी घराचे हप्ते फेडत गेली. व तुझा हा बाब्या आहे ना तो पुस्तकात देखील चेंडू उडकतो. पटल तर सल्ला घे नाहीतर सोडून दे. माझं काय.”
( स्वप्नजेच म्हणणं रवीला पटल त्याने बारावी नंतर. आय. टी. आय. द्वारे मोटर मेकॅनिकल करायचं ठरवलं.)
रवी,
“ तुमचा सल्ला शिरोधार्य मॅडम.”
( बेळगावची सुचित्रा स्वप्नजेस मध्येच येऊन भेटून जाते. पहिल्या सेमीस्टरचा निकाल लागतो. स्वप्नजेस चांगले गुण मिळालेले असतात. त्या पाठोपाठ खालच्या यादीतत दुसरी मुले असतात. दुसरे सेमीस्टर सुरू होते. स्वप्नजा व तिच्या मैत्रिणी पुन्हा कॉलेज जॉईन करतात.)
( रोज सकाळी स्वप्नजा तिथे जवळच्या पार्कमध्ये जात असते. ती रनिंग, योगा व प्राणायाम करत असते. सकाळचा शांत परिसर व्यायामासाठी योग्य असलेने ती नियमित तिकडे जाई. एके दिवशी)
शिशिर ऋतूत झाडाचा पाला गळून पडला आहे.नियमित पणे जॉगिंग करणारी स्वप्नजा धावताना तेथील एका झाडाखालून जाताना तिचा पाय एका सापळ्यात अडकतो. व खेचले जाऊन ती उलती लटकली जाते. बागेत कोणी नव्हते. जवळच पाण्याच्या हौदा मागून लपत छपत येणारा अमोघ दिसतो. तो जवळच राहत असतो. तिला अडकलेली पाहून तो तिथे येतो. व)
अमोघ,
“आता कशी सापडली. मांजरी जाळ्यात. गेली पंधरा दिवस पाळत ठेवून होतो. आम्हाला टॉयलेला पळवतेस. आता बस इथे तासभर बकऱ्या सारखी लटकत.”
स्वप्नजा,
“ तासभर लटकायला मी काय तुझ्यासारखी कच्ची नाही. थांब व बघ.”
( पायाला बांधलेल्या दोरीला उलटे होऊन मल्ल खांबाच्या कसरती करत.आपला पाय सोडवते. व झोका घेत ती शेजारील झाडाची फांदी पकडते. व झाडाच्या आधारे खाली उतरते. व अमोघला म्हणते.)
स्वप्नजा,
“ अमोघ या कला आता जुन्या झाल्यात. मला लटकवणेसाठी दुसरं काहीतरी कर.मी हायस्कूलमध्ये असताना गोल्ड मेडल मिळवलंय मल्लखांबात.”
अमोघ,
“ माझे मसल बघितलेस काय? चिरडून टाकेन.”
स्वप्नजा,
“ प्रयत्न तरी करून बघ.”.
( कराटे स्टाईल मध्ये उभारत.)
तिचा रुद्र अवतार बघून तो निघून जातो.
अमोघ,
“ आता जातो. पण बघून घेईन तुला.”
स्वप्नजा,
“ स्वतःला मालखेडचा राजा अमोघवर्षच समजतोय.”
(ती घड्याळात बघते. व रूमवर जाते.)
….. ….. ….. …..
कॉलेज रोडवरून जाताना स्वप्नजाचे श्यांडेल तुटते. ते दुरुस्ती साठी ती एका दुकानदाराकडे जाते. तिथे जवळच टू व्हीलर दुरुस्तीचे दुकान असते. तेथील काळ्या ग्रीसने माखलेले माणूस गाडीचे चाक काढत असतो. ते पाहून ती गालात हसते. व तिला दहावी परीक्षा झाल्यावर मोहन काकांच्या गॅरेजमधल प्रसंग आठवतो. त्यांचे पाने घेऊन घरातील गाडीचे चाक कसे खोलले होते. तेही आठवते. व ती चप्पल शिवून झाल्यावर ती मार्केट मधून एक पाना घेते जो गाडीचे चाक निखळू शकेल.)
( कॉलेजचे पार्किंगमध्ये मुले स्वतःची वाहने लावत. ते मुख्य इमारतीच्या मागील बाजूस तिथं जास्त लगबग नसायची. अमोघ संध्याकाळी क्लासमुळे गाडी पार्क करतो. व क्लासला जातो. क्लास चालू होतो. थोड्या वेळाने.)
स्वप्नजा,
“ सर मला जरा मळमळते. मी जाऊ.”
सर,
“ ठीक आहे जाऊ शकतेस.”
( स्वप्नजा हळूच बाहेर पडून पार्किंग एरियात जाते. अमोघच्या गाडीचे चाकाचे साईडचे पाय ठेवायचे स्टँड निखळते. ती खूप घामावलेली असते. वॉशरूममध्ये जाऊन फ्रेश होते. व कोणी पहायच्या आत तेथून निघते. थोड्या वेळानं क्लासमध्ये येते. क्लास होतात. व कॉलेज सुटते. अमोघ आपली बाईक काढून स्टंट मारत मुलांच्या पुढ्यातून जाताना गाडी घसरते. तो पडतो. सगळे हसतात. त्याला खरचटलेले असते. सर्व मुले सावरतात. संजय व रोहित त्याना हॉस्पिटल मध्ये नेवून मलमपट्टी करतात.
इकडे. मधूजा हसणाऱ्या स्वप्नजेल
“स्वप्ने चल माझे एक काम आहे..”
स्वप्नजा,
“ काय ग.”
मधूजा,
“चल जरा नाष्टा करून येऊया.”
स्वप्नजा,
“ नको कशाला थोड्या वेळाने जेवायचं तर आहे.”
मधूजा,
“ चल ग रोजचं ते खाणावळीच जेवण माहीत आहे. ठरलेल्या भाज्या त्या पुण्यातल्या दुधिभोपळा, कारले ,वांगी व कोबीस याच्यापुढे दुसरे काय? आपण कस कृष्णाखोऱ्यातील राहिल्याने चमचमीत अन झणझणीत खायची सवय थोडेच जाणार आहे.”
(मधूजाचा आग्रह काही केल्या स्वप्नजा टाळू शकली नाही. त्या दोघी हॉटेल प्रिय मध्ये गेल्या. एका कॉर्नरचा टेबल निवडला. त्या दोघी तिथे जाऊन बसल्या. )
मधूजा,
“ वेटर जरा इकडे ये.”
वेटर येतो.
वेटर,
“ काय हवंय मॅडम.”
मधूजा,
“ दोन मिसळ व दोन चहा.”
वेटर निघून जातो.
मधूजा,
“ हे बघ स्वप्ने तू हे जे काय चालवलंय ते बंद करावस असं मला वाटतंय.”
स्वप्नजा,
“ काय बंद करावं.”
मधूजा,
“ मी स्पष्टच बोलते. रॅगिंग करन.”
स्वप्नजा,
“ मी कुठे करते रॅगिंग.”
मधूजा,
“ चाक कोण खोलत होतं तुझा आज्जा काय.”
स्वप्नजा,
“ रॅगिंग व माझ वागणं यात फरक आहे. असं मला वाटत.”
मधूजा,
“ हे बघ आपण मध्यमवर्गीय माणसं तुझ्या या वागण्यानं वैर वाढत. तो अमोघ गर्भ श्रीमंत आहे. त्याला या गोष्टी म्हणजे चिल्लर आहेत. त्याला ही डिग्री म्हणजे भिंतीवर टांगावयास लागणारा एक फोटो. एवढच. आपण तिच्याकडे करिअरच्या दृष्टीने पाहतो. तो काय पाहुण्यांना दाखवेल ही डिग्री. “
स्वप्नजा,
“ मी कुठे त्याला त्रास दिलाय.”
मधूजा,
“ नाही कस तू त्यांना सतावतेस. व ते तुला. तू काही पुरुष नाहीस सगळीकडे तुझ चालायला. मान्य आहे तू जरा ड्यासिंग आहेस. मी तुला गुलाम हो असं म्हणत नाही. पण तुझी कृती कुणालातरी जखमी करू शकते. कुणाचाही अपघात करू शकते.”
स्वप्नजा,
“ अग, पण एवढं सिरियस काही नाही केलय.”
मधूजा,
“ हे बघ तुला करियर करायचं की फक्त मुले काढायचं मशीन होऊन भाकऱ्या बडवायच्यात. जर भाकऱ्या बडवायच्याच होत्या तर हा उठारेटा कशाला. व तुझ्या सर्व करामती प्राचार्यांना माहीत आहेत. तू हुशार व चांगली असल्याने त्यांनी मला समजावयास सांगितले. मग तू काय करायचं ते ठरव. मी काय तुला समजावणार. शेवटी तू व मी एकाच भागातल्या आहोत. कराड काय नी कोल्हापूर काय एकच ना.”
स्वप्नजा,
“ होय बरोबर आहे तुझ. मी इथून पुढे त्याच्या नादाला लागणार नाही..”
( थोड्याच वेळात वेटर नाष्टा घेऊन येतो. त्या नाष्टा करतात.)
स्वप्नजा,
“ इथून पुढे आपल्या मनासारखं होईल. कुंतल देशाच्या राजकुमारी मधूजाताई.”
मधूजा,
“ मी कुंतल देशाची आन तू कुठली. तिथलीच ना. चल चावट खोडकर कुठली.”
त्या दोघी बिल भागवून हॉटेलच बाहेर पडल्या.
…. …. …. ….. …..
( अमोघला खूप खरचटलेले असते. त्याचे मित्र त्याला मलमपट्टी करण्यास हॉस्पीटल मध्ये नेतात तिथे त्याचे आईवडील ही येतात.
हाताला लागल्याने. डॉक्टर एक्स रे काढून चेक करतात. व खूप गंभीर नसलेने विश्रांतीचा सल्ला देतात.)
अमोघची आई,
“ मी तर कंटाळले या पोराला. दरवेळी काहीना काही उपद्व्याप करतो.”
अमोघचे वडील,
“ तो एक अपघात होता. निसटला असेल एखादा स्क्रू. आपला मुलगा नीट आहे ना.बस तर मग.”
अमोघची आई,
“ लई गोड बोलण्याने डोक्यावर चढलाय तो.”
( वटवट करत त्याचे आई वडील डॉक्टरकडे केबिनच्या दिशेने जातात. इकडे )
रोहित,
“ मला वाटतेय त्या बयेचच काम असणार हे.”
अमोघ,
“ ते कस काय.”
रोहित,
“ बाथरूमच दार निखळणारी ती बया. गाडीची सीट सहज निखळेल.”
संजय,
“ मी कालच एक पुस्तक आणलय. मुलींना कटवायचे एकशे एक नमुने.”
रोहित,
“ अरे बाबा, कटवायचे नकोत. फसवायचे हवेत.”
अमोघ,
“ बस्स आता, ती काही साधी सुधी मुलगी नाही. चांगली पोहोचलेली आहे. केव्हा कशी वार करेल समजायचं नाही. व या भांडणास आपणच सुरुवात केली.”.
संजय,
“ शेवटचा डाव करूया काय.”
( ते तिघे पुस्तक न्याहाळत एक एक पान चाळू लागतात. अचानक एका पानावरील मजकुराकडे लक्ष जाते.सहाव्या नंबरच्या पानावर बोट ठेवत. संजय मोठ्याने ओरडतो.)
“ सापडला.”
रोहित,
“ गाढवा मोठ्याने ओरडू नको. हे हॉस्पिटल आहे. धक्के मारून हाकलतील वाच हळूवार.”
संजय वाचतो,
“ मोबाईलच्या माध्यमातून लाघवी बोलून मुलींना भुलवणे.”
अमोघ,
“ थोड दिवस थांब. माझी तब्येत ठीक झाली की बघू.”
संजय,
“ ते काही नाही. आताच तिला वेसण घातली पाहिजे.तिचा मोबाईल आहे. मी पाहिलंय. कुठून तरी नंबर घेतला पाहिजे.”
( ते मलमपट्टी झाल्यावर ते डिस्चार्ज घेतात. व हॉस्पिटल मधून निघतात.)
…. …. …. ….. …..
संजय कॉलेज मध्ये अनेक मित्राकडून फोन मिळवण्याचा प्रयत्न करतो. पण त्याला मिळत नाही
( एके दिवशी संजयच्या घरी.)
रोहित,
“ काय मिळाला काय नंबर.”
संजय,
“ नाही रे.”
रोहित,
“ अरे, मी एकदा बाजारात स्वप्नजा व तिच्या मैत्रिणी सोबत तुमच्या शेजारची सोनल पहिली. तिच्याकडून आपण माहिती मिळवू.”
संजय,
“ सोनल होय मग झाले काम माझ”
….. …… ……
( दुसऱ्या दिवशी सकाळी सोनलला गाठून तो फिरायला येणार काय विचारतो. ती तयार होते.)
रोडवर सोनल चालली आहे. मागून संजय बाईक वरून येतो. व विचारतो.
संजय,
“ हे सोनल कशी आहेस.”
सोनल,
“ ओ, संजू हाय.”
संजू,
“ काय येतेस काय फिरायला.”
सोनल,
“ कोण मी.”
संजय,
“ हो, चल जाऊया , सिंहगडला.”
सोनल,
“ आज नको उद्या.”
संजय,
“ बर.बर.”
( संजय बाईक घेऊन जातो.)
…. …. …..
( दुसऱ्या दिवशी संजय सोनलला फिरवून आणतो. तिला हॉटेलला जेवण देतो. व तिच्यापुढे विषय काढतो.)
बाईक वरून,
संजय,
“ ये सोनल कस काय चाललय. तो तुझा मित्र प्रमोद काय म्हणतोय.”
सोनल,
“ तो काय म्हणतोय. हरामखोर आहे तो. एक रुपया खर्चायला नको. उगाच श्यायनिंग मारतोय.”
“ सोनल माझं एक काम आहे. माझ्या मित्राला एक नंबर हवाय. तुला ती आमच्या कॉलेज मधील स्वप्नजा आहे ना तिची व तुझी ओळख असेलच ना.”
सोनल,
“ आहे पणं एवढी नाही. फक्त तिच्या रूममधील विद्या माझी मैत्रीण आहे. व क्लासमेंट सुद्धा. तिच्यामुळे आमची ओळख एवढंच. पण तुला कशाला हवाय नंबर ती चांगली मुलगी आहे.”
संजय,
“ माझ्या एका मित्राचा जीव अडकलाय तिचात तिचा फोन नंबर हवाय.”
सोनल,
“ हे बघ मला फसवू नकोस. ती मुलगी चांगल्या वळणाची आहे. फसवणार असाल तिला तर मी नाही नंबर देणार.”
( शेवटी संजय तिला फाईव्ह स्टारमध्ये भोजन देतो. शेवटी फोन नंबर आणण्याचे ती कबूल करते.)
….. ….. ….. …..
(एके दिवशी सोनल स्वप्नजाचे रूमवर तिला पाहून, विद्या जी पोहे करत असते ती)
विद्या,
“ कस काय येणं केलं सोनालताई.”
सोनल,
“ माझं एक काम होत तुझ्याकडे.”
विद्या,
“ बोला बाईसाहेब काय सेवा करू.”
सोनल,
“ हे बघ थट्टा करू नकोस, मला जिओग्राफीची नोट्स हवी आहेत.”
विद्या,
“ देते थांब. हं.”
इतक्यात अंघोळीहून स्वप्नजा येते तिला पाहून.
सोनल,
“हाय स्वप्ना.”
स्वप्नजा,
“हाय.”
विद्या पोहे करते. तोपर्यंत स्वप्नजा ही आटोपून तिथे येते. ती पोहे घेते. पोहे खाताना सोनल तिची बारकाईने चौकशी करू लागते. स्वप्नजेस तिचे वागणे खटकते.
सोनल,
“ काय ग, तुझ गाव कोणतं.”
स्वप्नजा,
“ कोल्हापूर.”
असे प्रश्न विचारत जाताना ती स्वप्नजाकडे तिचा नंबर मागते.
स्वप्नजा आपली पर्स न्याहाळत एक डायरी काढते. व त्यातील एक नंबर तिला सांगते. तो ती लिहून घेते. व विद्याकडील जिओग्राफी वही घेते व निघून जाते.
ती गेल्यावर डोळे मोठे करून पहात विद्या,
“ काय गरज होती तिला नंबर द्यायची.”
स्वप्नजा,
“ अग, तुझी मैत्रीण आहे ना. एवढे पोहे केलेस तिच्यासाठी वाटल असेल, तिला आपली अनेक मैत्रीण असावी. म्हणून मागितला असेल नंबर त्यात काय एवढं.”
विद्या,
” म्हणे त्यात काय एवढं. मी जरी मैत्री केली तरी माझी मैत्री दुरून डोंगर साजरे अशी आहे. व तिने आज पर्यंत माझा फोन मगितला नाही अन् आज तुझा घेतला.”
स्वप्नजा, ( पोहे खात.)
“ तिला विचार ना.”
विद्या,
“ हे बघ मी तिला काही विचारणार नाही. व तू काय तिच्या नादाला लागायचं नाही चांगली गोगलगाय नी पोटत पाय आहेत तिच्या.”
स्वप्नजा,
“ हे आपल बर आहे की तुझ, तू तिचा उठारेटा करतेस ते चालत. पण मी मात्र बोललेल खपत नाही.”
विद्या,
“ हो का मला काही हौस नाही तिला करून घालायला. ऐन वेळी पोहे भिजवायला व ती मांजरीण यायला गाठ पडली. नाही कस म्हणायचं. रुमाल बदलावे तस बॉयफ्रेंड बदलते ती. मी काही हौस म्हणून करत नाही मला तिच्याकडून अर्थशास्त्राच्या नोट्स हव्यात ज्या तिच्याकडे आहेत. वर्गातील गायत्री म्हणत होती. की तिच्याकडे तिच्या दादाच्या नोट्स आहेत. ज्या मला हव्या आहेत. म्हणून या बयेला मस्का लावायचा नाहीतर हीच्या नादाला लागलो तर लोक हिला बॉयफ्रेंड बदलते, आम्हाला नवरे बदलतील म्हणतील.”
( तिचे बोलणे ऐकून स्वप्नजा हसते.)
स्वप्नजा,
“ बर बर माझे आजी.तुझ्या कोंबड्याने उगवू दे.”
( त्या दोघी व त्यांची रूममेट सर्व आवरून आपल्या कामाला व अभ्यासाला लागतात.)
….. ….. ….. …..
दोन दिवसानंतर.कॉलेज आवारात स्वप्नजा प्रवेश करताना सुचित्रा तिच्याजवळ येते. आजुबाजूस मुलांची कुजबुज चालू असते. सुचित्रा मधुजा व स्वप्नजेला बाजूस घेऊन
सुचित्रा,
“ ये जरा बाजूस चला ग तुम्हाला गंमत सांगणार् आहे.”
त्या एका कोपऱ्यात उभ्या आहेत.
स्वप्नजा,
“ काय ग काय झाल.”
सुचित्रा,
“ तुला कळलं काय कॉलेजमधील त्या संजय आन रोहितची भानगड.”
स्वप्नजा,
( आश्चर्याने पहात)
“ काय झाल.”
सुचित्रा,
“ अग, यांनी कत्रजच्या पोलिसांच्या बायकोला रात्रीचे बारा वाजता मिसकॉल व शेवटी शेवटी तर चावट बोलून सतावले. एका पोलिसाची बायको असून ती एवढी घाबरली की तिला हॉस्पिटल मध्ये अडमीट व्हावे लागले.”
स्वप्नजा,
“ ते काय बोलले ते कळलं काय.”
सुचित्रा,
“ ते काय माहित नाही पण काल ती दोघं चांगलीच लॉकपची हवा खाऊन आलेत. तो संजा तर फांगडे पाय करून चालतोय. व तो रोहित त्याच नाक कूठे डोळा कूठे व कानाचा नक्षा याचा पत्ताच लागत नव्हता. अमोघ मात्र यात नव्हता. यांची कॉल हिस्ट्री फोजदारानं मोबाईल कंपनीतून काढली. व यांची चांगलीच मस्ती जिरवली. शेवटी टेबल खालून पैसे सारून सोडवल यांच्या बापानं. नाहीतर.”
स्वप्नजा,
“ पण तुला एवढं कस कळलं. काय उगाच चेंडू फेकतेस .”
सुचित्रा,
“ तुला माझं पटायचं नाही. मला ओल इंडिया रेडिओन सांगितल.”
स्वप्नजा,
“ कोण तो नाशिकचा कांदा.”
सुचित्रा,
“ अग, हळू बोल तो अर्चित मघाशी कॉलेजमध्ये आलाय. त्यानं त्याला कांदा म्हंटलेल ऐकलं तर त्या फणसाला राग येईल ना.”
स्वप्नजा,
“ इकडे तिकडे पाहते. रत्नागिरीचा माधव त्याकडे डोळे वटारून बघत असतो.”
त्या ते पाहून निघून जातात.
( पाहता पाहता दुसरे सेमीस्टर देखील संपते.)
…… …. …… …….
तिसऱ्या सेमीस्टर मध्ये सुट्टीत एका कंपनीत काम करून एक लहान प्रोजेक्ट पूर्ण करण्यास सांगितले जाते. स्वप्नजा सुचित्रा व त्यांच्या मैत्रिणी वेगवेगळ्या कंपनीत काम करून प्रोजेक्ट पूर्ण करतात. तिसरे सेमीस्टर सुरू होते.
रोहित संजय स्वप्नजेस चोप देण्यासाठी योजना आखतात.
यासाठी आपल्या बारावीतील मैत्रिणीची मदत घेतात. वृषाली जी बॉक्सिंग खेळणारी असते. तिची गाठ घेऊन योजना आखतात.
रोहित व संजय हॉटेलमध्ये बसलेले आहेत. वेटर चहा आणून देतो. रोहित फोन करतो.
रोहित ( फोन वर)
“ हाय, वृषाली का?”
वृषाली(पलीकडून फोनवर)
“ हा बोल की रे.”
रोहित,
“ एक काम होत तुझ्याकडे”
वृषाली,
“ आज अचानक कशी काय आठवण झाली.”
रोहित,
“ एका मुलीला अद्दल घडवायची आहे.”
वृषाली,
“ का, कोण आहे ती.”
रोहित,
“ आहे एक अंबाबाई खूप सतावतेय.”
( रोहित सर्व माहिती सांगतो. व फोटो व पत्ता पाठवतो.)
वृषाली,
“ ठीक आहे बघून घेऊ तिला एका थपडात गार करते. मला पण वृषाली म्हणतात.”
( फोन ठेवला जातो. त्यापूर्वी सगळी माहिती व फोटो तिला मोबाईलवर रोहित सेंट करतो.)
रोहित,( फोन ठेवून)
“ आता झाल आपल काम.”
( ते दोघे हसतात व एकमेकाला टाळी देतात.)
….. …. ….. …….
( दुपारची वेळ स्वप्नजा व विद्या बाजारातून फिरत काही साहित्य खरेदी करत आहेत. वृषाली त्याना पहात आहे. ती त्यांच्या मागावर आहे. खुप गरमी आहे. सस्वप्जा विद्याला म्हणते.)
स्वप्नजा,
“ खूप गरमी आहे ना.”
विद्या,
“ हो तर खूप कायली होते अंगाची.”
स्वप्नजा,
“ चल आईस्क्रीम घेऊ व बागेत जाऊन खाऊ”
(त्या दोघी आईस्क्रीम विकत घेऊन शेजारच्या बागेत जाऊन झाडाखाली बाकावर बसलेत व आईस्क्रीम खात असताना.तिथे वृषाली येते. व स्वप्नजेला म्हणते.)
वृषाली,
“ स्वप्नजा तूच का?”
स्वप्नजा,
“ हो, पण आपण कोण?”
वृषाली,
“ मी वृषाली रोहितची व अमोघची मैत्रिण, तुला मुलांना सतावायला लई आवडत म्हणे.”
स्वप्नजा,
“ तुला त्या रोह्यान सांगितल की अम्यान.”
वृषाली,
“ त्याना रोह्या आम्या म्हणायला तू काय महाराणी आहेस.”
स्वप्नजा,
“ पण एवढी चौकशी करणारी तू गं कोण? त्याची वकील का.”
वृषाली,
“ हे बघ पुण्यात राहायचं तर खाल मान घालून मांजरासारखं राहायचं. नाहीतर चालू पडायचं.”
मधेच विद्या बोलते,
“ हे आपल तुझ बर हाय की देणं नाही घेणं कंदील लावून येणं. पुणे काय तुझ्या बापाचं आंनदण आहे का? ते चालू पडायला.म्हणे चालू पडायचं.”
वृषाली, ( विद्याकडे पाहत)
“ ये चष्मेस जास्त नाटकी नकोत. हं, नाहीतर चष्मा फ मग बासशील आंधळ्यासारख दे बाबा दे म्हणत.”
स्वप्नजा,
“ तू काय फोडतीस. तुझ्या डोळ्यांची बुबळं काढीन व त्याच्या गोठ्या खेळीन. मी.”
वृषाली,
“ ये अंबाबाई जास्त बोलशील तर हाड मोडीन डॉक्टरला सुधा सापडणार नाहीत जोडायला.”
स्वप्नजा,
“ मी काय तुला शहरी बॉयलर कोंबडी वाटलो. जर एवढी हाडक आवडत असशील. तर जा की मटणाच्या दुकानात. शेपूट हलवत.”
( स्वप्नजा चे बोलणे वृषालीस चांगलच झोंबल. ती तिने जोराचा दणका दिला स्वप्नजा खाली कोसळली. तिच्या हातातील पिशवी खाली पडली. ती उठण्याचा प्रयत्न करत असताना वृषाली पुन्हा तिला ढकलते. विद्या तिला सावरत उठवते.)
वृषाली,
“ कसा वाटला दणका.”
विद्या,
“ बाई आहेस की हत्तिखाना.”
( वृषाली विद्याला धरून फिरवते व सोडते. ती शेजारील झाडावर जाऊन थांबते. तिचा चष्मा वरखाली होतो. स्वप्नजा उठते व तिला जोराने बकरी स्टाईलने टक्कर देते. व रेटत झाडाला नेते. व तिचा पाय ओढत फरफटत ओढते. व बागेतील वजनदार तागडीवर पाडते. व दुसऱ्या बाजूनं दोन तीन वेळा सिस्वा उचलते. वृषाली जेरीस येते. त्यातून देखील वृषाली दोन चार लगावते. तिचे हात एका पुरुषांच्या सारखे लागत असतात. ती स्वप्नेचं केस धरते. तोच विद्या सावरून तिचे केस धरते. पण बॉयकट केस पकडता येत नसतात तेव्हा तिचा हात चावते वृषालीला बाप आठवतो. तिची पकड ढीली पडते स्वप्नजेच्या केसावरील. स्वप्नजा सावरते व तिला ढकलून बाकड्यावर पाडते. व कराटे स्टाईलने दणका देते. की बस दिवसाचे तारे दिसू लागतात.शेवटी कसेबसे त्या तिला जेरीस आणतात. व शेवटी आपले साहित्य घेऊन तिथून निघतात.) क्रमशः
….. ….. …….